درمان اعتیاد به مواد مخدر با متادون

متادون چیست و درمان اعتیاد با کمک آن چگونه است؟

 

قبل از اینکه درباره نحوه درمان و مسمومیت و انواع درمان سم زدایی و نگهدارنده اعتیاد با کمک متادون توضیح دهیم تاریخچه آن را توضیح می دهیم. متادون یکی از داروهای آگونیست افیونی محسوب می شود. داروهای آگونیست افیونی، موادی هستند که در بدن مانند مواد افیونی طبیعی( تریاک ) و نیمه طبیعی ( هروئین ) عمل می کنند. متادون در خلال جنگ جهانی دوم توسط شیمیدان های آلمانی ساخته شد. عده ای بر این اعتقادند که مصرف زیاد تریاک در آلمان آن زمان توسط مردم و بعضی افسران رده بالای نازی و ممانعت از ورود تریاک به آلمان توسط متفقین باعث شد که شیمیدان ها به سنتز ماده ای که اثراتی مشابه تریاک داشته باشد، روی بیاورند!

در سالهای بعد از جنگ در امریکا درمان اعتیاد با کمک متادون صورت گرفت که نتایج موفقی بدنبال داشت. امروزه اکثر قریب به اتفاق معتادان به مواد مخدر متادون را می شناسند ولی اکثر قریب به اتفاق آنها از خطرات جدی مصرف خودسرانه آن بی اطلاعند یا اینکه این خطرات را جدی نمی گیرند!

باوجود موفقیت اثبات شده این شیوه درمانی در بسیاری از کشورهای جهان، در صورت تجویز سهل‌انگارانه و غیر مسئولانه ممکن است مخاطراتی جدی ایجاد گردد. متادون دارویی بالقوه سمی با شاخص درمانی پایین است، یعنی مقدار داروی مورد نیاز برای درمان به مقدار مسمومیت‌زای این دارو بسیار نزدیک است. خصوصاً  مصرف توأم آن با مواد و داروهای دیگر خطرات بالقوه زیادی به همراه دارد لذا تجویز و ارائه آن باید با دقت و احتیاط بسیار انجام شود.

درمان نگهدارنده با متادون – قسمت اول

درمان اعتیاد با کمک متادون با دو هدف انجام می شود:

۱- سم زدایی:

سم زدایی برای کسانی انجام می شود که تصمیم دارند مصرف مواد مخدر را قطع کنند! با سم زدایی بدن از مواد مخدر پاک شده و بیمار در صورت عدم استفاده از مواد مخدر خمار نمی شود. پس بخاطر داشته باشیم که سم زدایی تنها وابستگی بدنی را برطرف می کند. برای درمان وابستگی روانی باید رواندرمانی و درمان اختلالات زمینه ای انجام شود.

در سم‌زدایی با متادون، مقدار متادون به تدریج کاهش یافته و سپس قطع می‌گردد. همچنان که گفته شد از آنجا که سم‌زدایی صرفاً جزئی از یک برنامه درمانی بلندمدت پیشگیری از عود بوده و درمان کاملی تلقی نمی‌شود، پیگیری بعدی و پیشگیری از عود باید متعاقب آن طراحی و اجرا شود.

مدت متوسط سم‌زدایی مورد قبول ۳ تا ۴ هفته می‌باشد. (در زمان تهیه این مطلب سم زدایی با متادون طبق بخش نامه های وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی ممنوع اعلام گردیده است که دلایل آن مشخص نیست! )

۲- درمان نگهدارنده با متادون ( طولانی مدت ):

بیماران زیادی هستند که بارها سم زدایی شده اند ولی مجددا اعتیادشان عود کرده است و روز به روز اعتیادشان سنگین تر و مشکلاتشان بیشتر شده است! افرادی که بیماریهای عفونی شناخته شده ای مانند ایدز یا هپاتیت دارند یا ترس مبتلا شدن این افر اد به چنین بیماریهایی متعاقب رفتار پرخطرشان وجود دارد! بطور خلاصه وقتی تیم درمانگر به این نتیجه می رسد که براساس پروتکل های موجود بیمار نیاز به درمان نگهدارنده و طولانی مدت با متادون دارد چنینی درمانی به بیمار پیشنهاد می شود.

هدف از درمان نگهدارنده با متادون، کاهش آسیب است. به این معنی که بیمار آسیب بیشتری به خود و اطرافیان خود نزند! فرضا اگر بیمار تزریقی است و بر اثر تزریق به هپاتیت مبتلا شده است بعداز این به ایدز هم مبتلا نشود! در این روش بیمار بجای مصرف مواد، بصورت روزانه متادون مصرف می کند. و در اولین قدم از تمامی خطراتی که در حین تهیه، نگهداری و مصرف مواد مخدر او را تهدید می کنند، در امان است!

در درمان نگهدارنده مقدار دارو به تدریج افزایش داده می‌شود تا جایی که علائم ترک مشهود نباشند و ولع مصرف مواد غیرقانونی نیز به واسطه مصرف متادون به حداقل ممکن برسد. درمان نگهدارنده به مدت طولانی برای حداقل چندین ماه و معمولاً بیش از یک سال و گاهی مادام‌العمر انجام می‌شود. در کسانی که واقعاً به درمان نگهدارنده نیاز داشته باشند در صورت قطع این درمان اغلب پس از مدت بسیار کوتاهی عود اتفاق می‎افتد و بیمار به مصرف مجدد مواد غیر قانونی روی خواهد آورد. بنابراین در صورت ختم درمان در این افراد حفظ ارتباط با مرکز درمانی برای پیگیری‌های بعدی و احیاناً شروع مجدد درمان ضروری است.

درمان نگهدارنده با متادون فواید زیر را به همراه دارد:

•  مصرف مواد غیرقانونی را کاهش می‌دهد.

•  زندگی بیمار را ثبات می‌بخشد.

• مصرف خودسرانه داروها را کاهش می‌دهد.

•  از ارتکاب اعمال غیرقانونی می‌کاهد.

•  رفتارهای پرخطر مانند تزریق مشترک که باخطر انتقال بیماریهای عفونی همانند ایدز و هپاتیت همراه است را کاهش میدهد.

•  بیماری و مرگ و میر ناشی از مواد را کاهش می‌دهد.

بنابراین درمان نگهدارنده با متادون هم برای فرد و هم جامعه ثمربخش است.

درمان نگهدارنده با متادون هرچند خود نوعی وابستگی به این دارو است اما مساوی با اعتیاد تلقی نمی‎گردد! زیرا  فرد به سبب مصرف منظم این دارو از « دور باطل  مصرف » رها می‌شود.

مصرف وسواس‎گونه مواد که در کنار آن بندرت جایی برای پرداختن به کارهای دیگر باقی میماند بواقع اساس رفتار اعتیادیست! این رهایی برگشت مجدد فرد به جامعه و معطوف ساختن توان فرد به سایر زمینه‌ها را امکان‌پذیر می کند.

جایگاه درمان نگهدارنده اعتیاد با کمک متادون در کاهش آسیب:

در الگوی بهداشتی درمانی کاهش آسیب ، هدف اصلی کاهش خطرات ناشی از مصرف است و نه پرهیز از مصرف!

آنچه چنین الگویی را موجه می‌سازد این واقعیت است که گروه قابل توجهی از مصرف‌کنندگان مواد علی‌رغم ورود به سیستم درمانی به مصرف مواد غیرقانونی خویش ادامه خواهند داد. برای پیشگیری از بروز عواقب منفی در این افراد انجام اقدام‌های کاهش آسیب کمک‌کننده است. این اقدام‌ها شامل آموزش روش‎های کم‎خطرتر مقاربت و تزریق و نیز توزیع کاندوم و وسایل استریل تزریق می‎باشد.

درمان با متادوندرمان نگهدارنده با متادون یکی از اقدام های پر اهمیت و کلیدی است که در راستای اهداف کاهش آسیب انجام می‌شود. این درمان امکان عدم استفاده از مواد غیرقانونی را برای بیمار فراهم آورده و عملاً نیاز به تزریق را منتفی می‌سازد. در عین حال مصرف منظم و درازمدت متادون خود از عود مجدد مصرف غیرقانونی پیشگیری می‌کند. به دنبال این درمان دارویی عموماً وضعیت روانی و جسمانی بیمار بهبود می‌یابد.

پس اهداف درمان با متادون عبارتند از: بازگرداندن بیمار به یک زندگی عادی، یاری به جذب مجدد  وی در جامعه و نگاه‌داشتن بیمار در درمان تا زمانی که وی از آن سود ببرد.

و اما چرا مصرف خودسرانه متادون خطرناک است؟

۴ ساعت بعد از مصرف متادون به اوج اثرش در بدن می رسد! بسیاری از بیماران که با علایم ترک یا همان خماری به کلینیک درمان سوء مصرف مواد مراجعه می کنند اغلب درخواست می کنند که پزشک دوز بالاتری از متادون به آنها بدهد. حال تصور کنید شخصی که مقدار نیاز متادونش در روز اول درمان ۴۰ میلیگرم بوده و پزشک به ایشان ۸۰ میلیگرم تجویز کرده باشد چه اتفاقی می افتد؟!

در ساعات اولیه علایم خماری بیمار برطرف می شود و بیمار احساس رضایت می کند! ولی بعد از ۴ ساعت مقدار ۴۰ میلیگرم مورد نیاز بیمار در سطح بافتهای بدن توزیع شده و ۴۰ میلیگرم باقیمانده باعث مسمومیت بیمار می شود که حتی ممکن است به مرگ هم بیانجامد!

نویسنده مطلب مواردی را که حتی با یک قرص متادون علایم مسمومیت را نشان داده اند، دیده است! بهتر است در چنین شرایطی با توضیح علت ایجاد مسمومیت برای بیمار بیشتر از مقداری که منطبق با پروتکل درمان سوء مصرف مواد است به بیمار متادون ندهیم.

مدت زمانیکه طول میکشد تا متادون از بدن دفع شود در روز اول درمان ۱۳ تا ۱۷ ساعت(متوسط ۱۵ساعت)است! ولی این زمان تا متوسط ۲۵ ساعت در روزهای آینده افزایش پیدا می کند! پس بخاطر داشته باشیم که متادون اثر تجمعی داشته و در بدن جمع می شود.

پس اگر آنرا با دوز بالا شروع کنیم در چند روز بعد ممکنست بیماررا به کام مرگ فرو بریم! مرگ و میر ناشی از متادون معمولا در ۶ تا ۱۰ روز اول درمان اتفاق می افتد! پس در این زمان بیمار حتما باید روزانه توسط پزشک ویزیت و مورد معاینه قرار گیرد.

مصرف وسواس گونه مواد ویژگی اصلی اعتیاد است! در این گروه از بیماران مصرف چند ماده مختلف بسیار رایج است! که شامل استفاده غیر قانونی از داروها بدون تجویز پزشک هم می‌شود! بسیاری از این مواد تضعیف‌کننده دستگاه اعصاب مرکزی نیز هستند.

مجموعه‌ این مشکلات به همراه  ویژگیهای خاص متادون وضعیت بالینی پیچیده‌‌ای را موجب می‌شود که مستلزم ارزیابی و مدیریت بالینی دقیق به خصوص در چند هفته اول درمان است.

مصرف متادون با سایر مواد مخدر، داروهای مخدر و شبه مخدر، داروهایی که جهت ترک اعتیاد تجویز می شوند مانند کپسول های گیاهی و ….، قرص های آرام بخش یا خواب آور، داروهای بیهوشی و داروهایی که سطح خونی متادون را در خون افزایش می دهند، می تواند منجر به مسمومیت شدید و مرگ شود! پس در صورتیکه داروی خاصی مصرف می شود باید پزشک معالج از مصرف آن اطلاع داشته باشد.

پس اگر شخصی هستید که جهت درمان سوء مصرف مواد به کلینیک درمان سوء مصرف مواد مراجعه کرده اید به پزشک خود اعتماد کنید و با صبر و حوصله مراحل درمان را طی نمایید.

مطمئن باشید که بهبودی شما بیش از هرچیز باعث خوشحال شدن پزشک شما خواهد شد! پزشک شما بی صبرانه منتظر است که علایم بهبودی را در شما ببیند و تنها دلیلی که باعث می شود در تجویز متادون جانب احتیاط را رعایت کند سلامتی شخص شماست!

آشنایی با علایم مسمومیت متادون میتواند بیمار یا همراهانش را از خطر آگاه کند و مانع بدتر شدن اوضاع شود.

علایم مسمومیت با متادون را به خاطر داشته باشید:

• تکلم بریده‌بریده

• راه رفتن بی‌ثبات

• اختلال در تعادل

• خواب آلودگی

• حرکات کند بدنی

مسمومیت با متادون یک اورژانس پزشکی است و اقدام فوری را طلب می‌کند. مسمومیت می‌تواند به حالات زیر منجر شود:

• اغماء (بیمار قابل بیدار کردن نیست، خرخر تنفسی دارد، تون عضلانی اندام‎ها کاهش یافته و سیانوزه است)

• ایست تنفسی و کاهش اکسیژن رسانی به مغز

• مرگ

 دکتر سعید کفراشی

درباره ترک متادون بیشتر بدانیم:

ترک متادون در منزل

کلید واژ ها:

 

  •  ترک اعتیاد با متادون
  •  درمان اعتیاد با متادون
  •  شربت متادون
  •  قرص متادون
  •  متادون
  •  مسمومیت با متادون
  •  قرص ۵
  •  قرص ۲۰
  •  قرص۴۰
  •  سم زدایی متادون
  •  ترک متادون
  •  متادون درمانی
  •  متادون تراپی
  •  رفع اثر متادون
  •  منفی کردن تست متادون
  •  تست متادون
  •  میزان ماندگاری متادون در بدن
  •  میزان ماندگاری متادون در ادرار
  •  میزان ماندگاری متادون در خون
  •  منفی کردن تست متادون با کاربن
  •  منفی کردن تست متادون با قرص ضد بارداری
  •  پادزهر متادون
  •  شربت متادون داروپخش
  •  قرص متادون دارو پخش
  •  قرص قهوه ای متادون
  •  قرص سفید متادون
  •  شرت متادون اکسیر
  •  قرص متادون اکسیر
  •  قرص متادون مهر قهوه ای
  •  دکتر سعید کفراشی
  • فلورا قربانی اعتماد
  • ترک اعتیاد
  • ترک متادون در منزل
  • ترک اعتیاد در خانه

 

امتیازدهی به این مطلب

امتیاز بازدیدکنندگان

User Rating: ۴٫۲۱ ( ۱۰ votes)
ترک اعتیاد در منزل در سایت www.aayandeh.net

درباره‌ی دکتر سعید کفراشی

پزشک درمانگر اعتیاد و مسئول فنی مرکز درمان سوء مصرف مواد آینده

همچنین ببینید

ترک ماری جوانا

آیا به راستی مصرف ماری جوانا باعث کاهش وزن می شود؟

توجه: ترجمه این مقاله به معنای تایید محتوای آن توسط مرکز درمان آینده نیست. تمامی …

۳۹ نظر

  1. سلام.یعنی معتاد بدبخت مثلا هروئین رو ترک میکنه ولی گرفتار متادون میشه که تا عمر داره باید متادون مصرف کنه و تحت درمان باشه !!!!!! کاسبی از این بهتر برای جامعه پزشکان عزیز ؟؟؟؟ ما مردم هم چون مثل پزشکان درس نخوندیم ؛ گاگولیم ! و هر کس هر بلایی بخواد با هر عنوان پر طمطراقی میتونه سرمون بیاره .
    چو بد کردی مشو ایمن ز آفات
    که واجب شد طبیعت را مکافات
    الله و اعلم

  2. تو استثنائی ..چون کم کردن متا پورسه طولانی داره

  3. باسلام خدمت اقای دکتر کفراشی مدت ۵ماه است مقدار۲۰میلی گرم متادون مصرف میکنم ایا برای ترک میتوانم ازداروهای گیاهی وعرقیجات مثل بهارنارنج بادرنجبویه بیدمشک وامثال اینها استفاده کنم درضمن برای ترک کردن چقدرزمان بزارم دوز مصرفی راکم کنم یایک دفعه قطع کنم مکنون میشم اگه راهنمایی کنید باتشکر

    • قطع ناگهانی بسیار بسیار سخت و نود و نه درصد به شکست منتهی میشه
      شما هر چند سی سی که متادون از شیشه میکشید بیرون میخورید همون مقدار آب معدنی تمیز بریزید داخل شیشتون و این روند رو تا جایی ادامه بدین که یک روز یادتون بیاد که دو روز هستش که فراموش کردید شربت بخورید

  4. سلام من سه چهار ماه ترامادول هفت هشت ماه هم هست متادون ۲۰ مصرف میکنم اولش خیلی خوب بود نئشگیش خیلی خوشم اومد ولی آخراش فقط میخوردم ک سرپا باشم دیگه خسته شدم خدایی لطفا کمکم کنین الان من چهار پنج روزه کم کم دوزمو آوردم پایین تا نصف ۲۰ رسوندم ولی الان ک پنج خوردم خماری داره امونمو میبره هیچ دردی ندارم فقط لرز بدن و عرق میکنم همش لطفا یه دارویی چیزی بگید که فقط این لرز و عرق رو جلوشو بگیره تا بتونم ترک کنم الان پنج خوردم متادون ولی داره اذیتم میکنه خماری تورو جون عزیزتون یه دارویی بگید ک عرق و لرزمو جلوشو بگیره تا من راحت تر بزارم کنار چون نمیخوام خانوادم بفهمن لطفا کمک کنید ممنون میشم.

    • برای ترک فقط به مراکز درمانی مراجعه کنید و اگر به هر دلیل نمیتونید راه کم کردن رو استفاده کنید به این شکل که در هر دوره زمانی یک ثسمت از مصرف را کم کنید مثلا ااگر در هر وعده یک قرص ۲۰ میخورید این قرص ها رو به چهار قسمت تقسیم کنید و هر ده روز یک بار یک قسمت را کم کنید ده روز دوم سه چهارم قرص و ده روز سوم نصو قرص و ده روز چهارم باید آرام تر عمل کنید به این شکل که وقتی به نصف قرص رسیدید به جای نصف قرص بیست دو عدد قرص ۵ رو هر کدام را به چهار قسمت تقسیم کنید و باز هر ده روز یگ چهارمکم کنید با این حساب ده روز سوم باید ۷ چهارم از قرص ۵ میلی رو بخوربد یعنی یک و سه چهارم دوباره ده روز بعد یک و نیم و دوباره ده روز سوم و چهارم تا این که به یک قرص ۵ میلی برسید و باز به همین نسبت

    • سلام. من هم همینکارو کردم. هیچ مشکلی هم نداشتم. راااحت. اما اشتباهی که کردم این بود که وقتی رسیدم به قرص پنج، وقت نذاشتم و تو دو سه روز کمش کردم به سه چهارم قرص پنج ( یعنی حدود ۳ میلی گرم) و بعد از سه روز کردمش نصف قرص پنج( یعنی حدود دو میلی گرم)
      تمام این رویه بدون خماری و درد بود و خودم خنده ام گرفته بود. اما امان از اشتباه بزرگی که کردم و خبر نداشتم. اون نصف قرص ۵ رو که مصرف میکردم، بعد از دو روز ول کردم. الانم سه روز گذشته و پاهام داره امونمو میبره.
      خواستم به دوستانی که با شیب ملایم میخوان کم کنم بگم که برای من این روش جواب داد فقط بدونن اگه نصف قرص ۵ هم میخورن فکر نکنن هیچی نیست و ادامه بدن و بذارن یه ده روزی بگذره و بعدش باز کمتر و کمتر همینطور پلکانی با حوصله. البته من تخصصی نداذم و تجربه خودمو بیشتر خواستم بگم

    • به نظرم شما با سرعت و شدت خیلی زیادی داری ترک میکنی، نمیخوام ناامیدت کنم ولی ترک کردن در عرض چند روز یا چند هفته عملی نیست و فقط به اعصاب روان خودت فشار میاری و آخرشم مجبور میشی مصرفت رو بیشتر از گذشته کنی.
      شما اگر قرص میخوری باید یک سوهان ناخن برداری و روز اول یک بار سوهان بکشی رو قرصت روز چهارم دوبار سوهان بکشی رو هفتم سه بار و همینطور هر سه روز ادامه میدی
      اگر شربت میخوری باید یک شیشه کامل شربت که کاملا پر هستش رو تهیه کنی و هر بار که با سرنک مثلا اگر دو سی سی شربت میخوری همون موقع دو سی سی آب معدنی تمیز بریزی داخل شربتت و تا بی نهایت ادامه بدی، اینجوری هیچ وقت شیشه شربتت تموم نمیشه و بسیار آهسته میزان متادون ورودی به بدنت کمتر و کمتر میشه و هیچ علائم ترکی رو هم تجربه نمیکنی و بعد از چند پنج شیش ماه یهو یک روز یادت میوفته که دو روز هستش که یادت رفته شربت بخوری و اون موقع هستش که از خوشحالی بال در میاری و به خودت افتخار میکنی
      من به شخصه ترک توسط شربت رو کارآمد تر از قرص متادون میدونم چون کم کردنش به روش جایگذین کردن با آب راحت تر و بسیار بسیار دقیق تر هستش تا سوهان کشیدن به قرص

    • من میخوام باشربت بزارم کنار به این صورت که آب جایگزین مصرف روزانه بکنم چند سی‌سی باید بخرم؟ چون مثلا اگه ۴۰ سی سی بخرم روزی ۸سی سی که مصرف میکنم و۸تاآب جایگزینش کنم کمتر از ۱۰روز همش آب میشه و اگه ۸ سی سی بخورم و ۸تا آب جایگزینش کنم روز دوم ۸ سی سی که بخورم ۱٫۶ سی سیش آب هست و یهو تقریبا یک و نیم سی سی کم میشه و فشار بهم میاد میخوام طوری باشه که حداقل ۶ماه زمان ببره تا کلش به آب تبدیل بشه لطفا راهنمایی کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

یک + پنج =