مواد محرک نسخه ای چیست؟
مواد محرک نسخه ای از جمله ریتالین داروهایی هستند که معمولاً برای درمان اختلال کمبود توجه (ADHD) و نارکولپسی-دوره های غیر قابل کنترل خواب عمیق- مورد استفاده قرار می گیرند. این داروها هوشیاری، تمرکز و انرژی را افزایش می دهند.
- دکستروآمفتامین (Dexedrine®)
- دکسترو آمفتامین / محصول ترکیبی آمفتامین (Adderall®)
- متیل فنیدات / ریتالین (Ritalin® ، Concerta®).
یکی از اصطلاحات عامیانه برای محرکهای نسخه ای، ویتامین R است.
نحوه مصرف و سوء مصرف:
بیشتر محرکهای تجویز شده به صورت خوراکی مصرف می شوند! (در قالب قرص ، کپسول یا بصورت مایع)
سوء استفاده از یک محرک نسخه به معنای:
مصرف دارو به روشی یا دوز دیگری غیر ازدستور نسخه
مصرف داروی شخص دیگر
مصرف دارو فقط به دلیل اثر نئشگی آن
در هنگام سوء مصرف یک داروی محرک نسخه ای، فرد می تواند دارو را به شکل طبیعی خود ببلعد. یا قرص ها را خرد و کپسول ها را باز کنند، پودر آن را در آب حل کنند و مایع را به داخل ورید تزریق کنند. برخی دیگر پودر آنها را اسنیف میکنند یا بصورت سیگار میکشند.
مواد محرک نسخه ای چه تأثیراتی بر مغز و بدن دارند؟
این دارو ها باعث افزایش فعالیت دوپامین و نوراپی نفرین می شوند. دوپامین در تقویت رفتارهای پاداش دهنده و نوراپی نفرین بر عروق خونی، فشار خون و ضربان قلب، قند خون و تنفس تأثیر می گذارد.
اثرات کوتاه مدت
افرادی که از محرکهای نسخه ای ( ریتالین و ..) استفاده می کنند، احساس “سرخوشی” را به همراه موارد زیر نشان می دهند:
- افزایش فشار خون و ضربان قلب
- افزایش تعداد تنفس
- کاهش جریان خون
- افزایش قند خون
- باز شدن راه های هوایی
در دوزهای زیاد،محرکهای نسخه ای میتوانند منجر به درجه حرارت بالای بدن، ضربان قلب نامنظم، نارسایی قلبی و تشنج شوند.
اثرات سلامتی دیگر محرکهای نسخه ای چیست؟
سوء مصرف مکرر محرکهای تجویزی، حتی در مدت زمان کوتاهی، می تواند باعث سایکوز، عصبانیت یا پارانویا شود. لازم به ذکر است که در صورت تزریق دارو، استفاده از سرنگ های مشترک و اختلال در قضاوت بعلت سوء مصرف مواد، می تواند خطر ابتلا به بیماری های عفونی مانند HIV و هپاتیت را افزایش دهد.
آیا با مصرف مواد محرک نسخه ای اوردوز اتفاق می افتد؟
بله! اوروز اتفاق میافتد! اوردوز زمانی اتفاق میافتد که فرد اندازه کافی از دارو برای ایجاد واکنش تهدید کننده حیات یا مرگ استفاده کند.
هنگام اوردوز ، معمولاً علائم مختلفی از جمله بیقراری، لرزش، بیش فعال شدن رفلکس های بدن، تنفس سریع، سردرگمی، پرخاشگری، توهم، حالت پانیک، افزایش غیر طبیعی تب، درد عضلات و ضعف را تجربه می کنند.
این افراد همچنین ممکن است دچار مشکلات قلبی از جمله ضربان قلب نامنظم که منجر به حمله قلبی، مشکلات عصبی که می تواند منجر به تشنج، فشار خون غیر طبیعی بالا یا پایین و نارسایی گردش خون شوند. مشکلات معده ممکن است شامل حالت تهوع، استفراغ، اسهال و کرامپ شکمی باشد. بعلاوه، مصرف بیش از حد میتوان منجر به تشنج، اغما و مسمومیت کشنده شود.
خطر سوء مصرف در آیندهممکن است برخی از افراد در مورد سوء مصرف مواد در آینده در کودکان و نوجوانانی که از داروهای محرک (مانند ریتالین ) برای درمان ADHD استفاده کرده اند نگران باشند. مطالعات تاکنون تفاوتی در مصرف بعدی در نوجوانانیکه این داروها را برای درمان استفاده کرده اند در مقایسه با آنها که این درمان ها را دریافت نکرده اند، یافت نکرده اند. این نشان میدهد که درمان بصورت مثبت یا منفی بر خطر ابتلا به مواد در آینده تاثیری ندارد! |
درمان اوردوز مواد محرک نسخه ای چیست؟
از آنجا که اوردوز داروهای محرک، اغلب به حمله قلبی یا تشنج منجر می شود، مهمترین اقدام برای دریافت فوری مراقبت های پزشکی، تماس با شماره ۱۱۵ است. پزشکان اورژانس با هدف بازگرداندن جریان خون به قلب و توقف تشنج با مراقبت ها یا دارو در صورت لزوم ، اوردوز را درمان میکنند.
آیا استفاده از محرکهای نسخه ای باعث اختلال مصرف مواد و اعتیاد می شود؟
بله! سوء مصرف محرکهای نسخه ای(از جمله ریتالین )میتواند به اختلال مصرف مواد منجر شود!که در موارد شدید به اعتیاد تبدیل میشود! استفاده طولانی مدت از مواد محرک، حتی مطابق دستور پزشک، می تواند باعث ایجاد تحمل در فرد شود، به این معنی که برای بدست آوردن اثرات مطلوب به دوزهای بالاتر و / یا مکرر دارو نیاز دارد.
اختلال مصرف هنگامی ایجاد می شود که مصرف مداوم دارو باعث بروز مشکلاتی از جمله مشکلات سلامتی و عدم انجام مسئولیت در محل کار، مدرسه یا خانه شود. درمورد نگرانی از مصرف دارو باید با یک ارائه دهنده خدمات بهداشتی صحبت شود.
اگر فرد دچار اختلال مصرف، استفاده از محرک نسخه شده را متوقف نماید، می تواند علایم ترک را تجربه کند. علائم ترک/محرومیت می تواند شامل موارد زیر باشد:
- خستگی
- افسردگی
- مشکلات خواب
چگونه افراد وابسته به مواد محرک نسخه ای درمان میشوند؟
درمان های رفتاری، از جمله درمان شناختی-رفتاری و مدیریت وابستگی (رفتارهای انگیزشی) می توانند در درمان افراد مبتلا به اعتیاد به محرک نسخه ای مؤثر باشند. درمان شناختی – رفتاری به اصلاح انتظارات و رفتارهای مصرف داروی بیمار کمک می کند و می تواند محرک ها و استرس را به طور مؤثر مدیریت کند. مدیریت احتمالی پاداش ناچیزی برای رفتارهای مثبت مانند عاری ماندن از مواد فراهم می کند.
منبع: www.drugabuse.gov
امتیازدهی به این مطلب
جمع امتیاز
با انتخاب ستاره های زیر می توانید از ۱ تا ۵ ستاره به این مطلب امتیاز دهید. پیشاپیش از توجه شما سپاسگزاریم.