نوشته های مشابه
خانواده و نحوه برخورد آن با فرد معتاد ( قسمت سوم )
خانواده و نحوه برخورد آن با فرد معتاد ( قسمت سوم )
در قسمت قبلی در مورد نحوه برخورد خانواده با فرد وابسته به مواد در مرحله پیش از تامل صحبت کردم.
و در این قسمت نحوه برخورد خانواده با این افراد در مراحل بعدی تغییر را توضیح خواهم داد.
۲٫ مرحله بعدی تغییر مرحله است. در این مرحله فرد درک می کند.
و می فهمد که مشکلی دارد و به طور جدی در مورد آن فکر می کند.
و در این زمینه می خواهد دریابد مشکل چیست.
و به چه علتی این مشکل به وجود آمده است و راه حل های آن چیست.
در این وضعیت فرد ممکن است در مورد مشکل خود اطلاعات زیادی داشته باشد.
ولی هیچ گاه درمان را شروع نمی کند.
در این مرحله خانواده اطرافیان فرد باید مثل مرحله قبل عمل کنند یعنی اطلاعات و آگاهی فرد را از عواقب رفتارش بیشتر کنند.
با این تفاوت که در این مواقع گاهی تحریک کردن مثبت از لحاظ عاطفی هم می تواند تا حدی موثر باشد.
و خیلی وقت ها یک صحبت کودکانه از طرف فرزند فرد وابسته به مواد می تواند او را تکان دهد. مثلا بچه بگوید:
” دیروز بچه ها من را به خاطر اینکه تو معتاد هستی در جمع خود راه ندادند و مسخره کردند.” یا همسر بگوید:
” همکلاسی پسرت همه دوستانش را برای تولدش دعوت کرد به غیر از پسر تو.” یا پدر به پسرش بگوید:
” مادرت دیروز گفت در زندگی هیچ نگرانی خاصی ندارد به غیر از شکست های تو در زندگی. “
یادمان باشد اولاً این جملات باید بسیار کوتاه باشد و سریع تمام شود.
و بحث پیگیری نشود چون اگر ادامه پیدا کند کار به بحث و جدل و دعوا می کشد.
و در صورتی که فرد وابسته به مواد از ما پرسید:” چرا این صحبت را می کنی؟
یا داری کنایه می زنی.” خیلی آرام به او می گوییم:” کنایه نمی زنم فقط گفتم که اطلاع داشته باشی.”
ثانیا ً این اطلاع رسانی باید کاملا واقع گرایانه و به دور از اغراق باشد چون ممکن است.
اغراق یا دروغ بعد ها به عنوان دست آویز در بحث ها استفاده شود.
دوباره تاکید می کنم این جملات باید بسیار کوتاه باشد.
و سریع تمام شود وبحث پیگیری نشود چون اگر ادامه پیدا کند حتما تبدیل به جدال می شود.
این جملات را بسته وضعیت ادراکی فرد می توان بسیار کوتاه تر ادا کرد مثل :
” آقای جعفری می خواست روز پنج شنبه برای خواستگاری رعنا بیاید.
” دقت بفرمائید در سه جمله از چهار مثال من حتی کلمه اعتیاد هم بیان نشده است.
ما با این صحبت ها در این مرحله قصد داریم تا حدی عواطف فرد را در جهت مثبت تحریک کنیم.
و به او کمک کنیم از خود و آثار رفتارش بر خود و محیط آگاه شود.
گاهی از اوقات این افراد در مورد آینده خودشان صحبت می کنند.
و اینکه دلشان می خواست به کجاها برسند و چه هدف هایی داشتند و به آنها نرسیده اند.
در این مواقع ما به عنوان همراه فرد می توانیم.
به او موانع رسیدن به این مشکلات را یادآوری کنیم :
مثلا فردی که مغازه دارد از پیشرفت همکارش صحبت می کند که چگونه مغازه و کسب و کار موفقی دارد.
و می گوید من هم برنامه داشتم مثل او بشوم در این موقع یک همراه خوب می تواند بگوید:
“ای کاش می توانستی صبح زودتر بلند شوی و به مغازه ات بروی ، فکر نمی کنم.
این هدفی که در نظر گرفته ای غیر قابل دسترس باشد.”
نکته مهم در افرادی که در مرحله تامل هستند این است که احساس کنند.
اگر تغییر را شروع کنند خانواده حامی آنهاست.
در عین حال بعضی ها وعده هایی به فرزندان خود می دهند.
که ممکن است بسیار اغراق آمیز و بیش از اندازه باشد.
که قابل اجرا نیست یا بعداً به دلیل عدم اعتماد به او از انجام آن طفره می روند.
( مثل وعده خرید اتومبیل و مغازه و کار ) و عدم برآورده شدن
آن باعث سرخوردگی شدید فرد و بهانه ای برای بازگشت به مواد می شود.
در عین حال می توانیم با صحبت ها خود جوری به فرد القا کنیم.
که اگر تغییر کنی ما در کنار تو هستیم.
۳٫ مرحله بعدی تغییر مرحله آمادگی است.
که در این مرحله فرد آماده انجام یک عمل و تغییر است.
و تصمیم خودش را برای تغییر گرفته است و طرحی را برای خودش می ریزد.
مانند فردی که از دایو استخر بالا رفته و روی لبه آن ایستاده و آماده شیرجه است.
در این مرحله نقش ما نقش مشوق است.
باید به او القا کنیم شجاعت اش را دارد.
و می تواند عمل کند و ما هم در این را با او همراه هستیم .
۴٫ مرحله بعدی شاید آشکارترین مرحله برای تغییر فرد وابسته به مواد از دیدگاه یک ناظر خارجی باشد.
در این مرحله فرد آشکارا رفتار خود را تغییر می دهد.
مثلا کشیدن سیگار را متوقف می کند و وارد یک برنامه درمانی می شود.
در این مرحله ما عملا می بینیم فرد تغییری کرده است.
و بزرگترین اشتباه ما به عنوان درمانگر و خانواده این است که فکر کنیم.
مرحله عمل مساوی با تغییر است و فکرکنیم که دیگر کار تمام شده است.
و دیگر برای این فرد ادامه درمان لزومی ندارد.
در حالیکه در این مرحله تازه کار مهم شروع می شود و آن نگهداری و پایدار کردن این تغییر است .
۵٫مرحله نگهداری:
معمولا وقتی فرد رفتار مصرف مواد دارد خانواده تکلیفشان مشخص است.
که این فرد این مقدار پول را در فلان ساعت و فلان جا برای مصرف مواد خرج می کند، الان سربساط است.
و حالا موقع نئشگی او است و حالا خمار است و تقریبا به روال کار که البته صحیح نیست خو گرفته اند.
ولی وقتی فرد وارد مرحله عمل شده است و مصرف مواد را کنار گذاشت.
آن وقت این نگرانی سراغ خانواده می آید که نکند این فرد برگردد و دوباره مصرف کند.
و این نگرانی باعث حرکاتی مثل تعقیب فرد ،ممانعت از خروج او از منزل،
گشتن جیب ها و اتاق او و بحث های طولانی برای عدم مصرف،شک کردن های بی جا،
درگیری برای تست و آزمایش و تهمت و افترا به بیمار می شود.
مثلا فردی که مصرف مواد را کنار می گذارد دچار حالت بی حسی می شود.
که افراد خانواده آن را به مصرف مجدد ماده تعبیر می کنند.
و با او برخورد می کنند که همه این رفتارها اشتباه است .
خانواده در این مرحله در عین حفظ هوشیاری و پذیرش احتمال لغزش باید.
بیشتر خوشحالی خود را در مورد تغییر نشان بدهند تا فرد متوجه بشود.
این عمل او چه تاثیر مثبتی بر روی دیگر افراد می گذارد.
افراد خانواده باید جوری رفتار کنند.
که احیاناً اگر فرد در مسیر خود لغزشی داشت مستقیماً با خود خانواده و پزشک مطرح کند.
نه اینکه آنرا مخفی کند و نه اینکه آنرا مخفی کند تا افزایش پیدا کند.
نکته آخری که در مورد این مراحل باید ذکر کنم این است که فرد در این مراحل ممکن است.
گاهی پسرفت کند و این به معنی شکست نیست بلکه باید دراین مرحله بررسی شود.
که علت پسرفت و یا لغزش بیمار چه بوده است و از آن به عنوان تجربه ای استفاده کرد.
و در تلاش مجدد برای تغییر آن را مد نظر داشته باشیم.
پس یادمان باشد برگشت به عقب و لغزش فرد به معنی شکست نیست و نباید موجب سرخوردگی شود.
دکتر وهداد ورزقانی
مطالب پیشنهادی:
نحوه برخورد خانواده با افراد معتاد
کلید واژه ها:
- ترک اعتیاد آینده
- روانپزشک
- قسمت سوم
- نحوه برخورد افراد خانواده با افراد معتاد
- خانواده
- خانواده درمانی
- آموزش خانواده
- ترک اعتیاد
- بهترین روش ترک اعتیاد
- حمایت خانواده در اعتیاد
- خانواده و اعتیاد
- اعتیاد و خانواده
- خانواده اعتیاد
- معتاد
- رفتار خانواده با معتاد
- رفتار خانواده با معتاد شیشه
- رفتار خانواده با معتاد ماری جوانا
- رفتار خانواده با معتاد هرویین
- رفتار خانواده با معتاد متادون
- رفتار خانواده با معتاد ب۲
- دکتر سعید کفراشی
- فلورا قربانی اعتماد
