نوشته های مشابه
برنامه ریزی و مشخص کردن پیشرفت در درمان ماتریکس
آموزش قدم به قدم درمان شیشه به روش ماتریکس – جلسه چهارم
نویسنده: دکتر سعید کفراشی
جلسه چهارم ماتریکس :
موضوع جلسه: برنامه ریزی و مشخص کردن پیشرفت
در این جلسه مشاور می خواهد بیمار را با نحوه برنامه ریزی آشنا کند .
بطوریکه بیمار بتواند زندگی روزانه خود را برنامه ریزی کند.
و بتواند هر لحظه میزان پیشرفت خود را ببیند.
یادآوری:
قبل از شروع این جلسه لازم است یادآوری کنم.
که در کتاب اصلی ماتریکس در مورد برنامه ریزی
و مشخص کردن پیشرفت
در جلسه اول مهارت های اولیه بهبود صحبت می شود.
ما در ابتدای شروع درمان به روش ماتریکس در مرکز درمان سوء مصرف مواد آینده نیز برنامه ریزی را در جلسه اول مطرح می کردیم.
و این موضوع برای بیماران جذابیتی نداشت!
به همین دلیل فرمت جلسات را به این صورت تغییر دادیم که :
در جلسه اول بیمار را بصورت عملی درگیر نوشتن برنامه درمانی یک ماهه اول کردیم.
و نحوه برنامه ریزی و پیشرفت را به جلسه چهارم منتقل نمودیم.
به نظر می رسد بیماران ما در ایران، زمانی به برنامه ریزی توجه بیشتری می کنند.
که احساس کنند برنامه درمانی به کارشان می آید.
تفاوت دیگری که لازم است به آن اشاره کنم اینست.
که در کتاب ماتریکس اصلی به برنامه ریزی ساعتی اشاره شده است.
اما متاسفانه برنامه ریزی ساعتی برای مراجعین ما تنها بر روی کاغذ عملی است.
و امکان اجرای آن بعید به نظر می رسد که این موضوع ممکن است.
به علت تفاوت های فرهنگی اجتماعی باشد که مراجعین ما در ایران با سایر کشورها دارند.
به همین دلیل ما در مرکز درمان سوء مصرف مواد آینده بیشتر در مورد برنامه ریزی حجمی صحبت می کنیم.
فرم های مورد استفاده در این جلسه عبارتنداز: SCH1، SCH2، CAL1، CAL2
افرادی که این جلسه را پیش می برند: مشاور که می تواند پزشک یا روانشناس دوره دیده باشد.
بعد از مقدمه و معرفی ….
…بیایید از اینجا شروع کنیم که ما ممکن است هر حرفی را به زبان بیاوریم.
ولی وقتی پای نوشتن در کار باشد آنوقت بسیاری از حرف ها را ممکن است نتوانیم بنویسیم!
یا اینکه نوشتن آنها برایمان بسیار سخت باشد!
آیا نوشتن یک فحش رکیک به راحتی گفتن آنست؟ چرا؟ آیا تا به حال به این نکته توجه کرده بودید؟
خاطره:
زمانی را به یاد می آورم که بعد از فارغ التحصیلی به عنوان مسئول یک مرکز بهداشتی درمانی روستایی مشغول به کار بودم.
یکی از کارمندان مرکز که اتفاقا نفوذ بسیار زیادی هم در معاونت درمانی دانشگاه مربوطه داشت.
از انجام وظایفش سرپیچی می کرد و همیشه در جمع عنوان می کرد.
فلان کار و بهمان کار را انجام نمی دهد و نخواهد داد! و این باعث شده بود کار یکی از خانه های بهداشت مختل شود.
اگه شما نیز پزشک باشید در خواهید یافت که زمانیکه با چنین مشکلی مواجه می شویم.
و نه می توانیم از مراجع بالاتر کمک بگیریم و نه اینکه قدرت اجرایی لازم را داریم چقدر اوضاع پیچیده می شود!
البته ممکن است حل چنین مشکلی تنها برای من که بی تجربه بودم سخت به نظر می آمد.
و اگر شما بودید این مشکل را زودتر و بهتر از من حل می کردید.
بعد از مدتها فهمیدم که راه حل ساده ای برای مشکل ما وجود دارد و آن این بود.
که از کاردان بهداشتی که مسئول کار بهورزها بود خواستم از وی بخواهد.
حرف هایی را که در مورد انجام ندادن وظایفش می زند بنویسد و امضاء کند!
خوشبختانه مشکل ما برای همیشه حل شد! چون کارمند یاد شده ترجیح می داد.
کارش را انجام دهد تا اینکه انجام ندادن آنرا بنویسد!
برنامه ریزی و مشخص کردن پیشرفت در درمان ماتریکس
مردم معمولا قول های زیادی می دهند یا حرف های زیادی می زنند.
که هیچگاه کسی به آنها توجه نمی کند و تنها قول ها و قراردادهایی که نوشته شده باشند سندیت دارند و اجرا می شوند.
چرا اینگونه است؟ چرا اسناد بیشتر نوشتاری هستند نه گفتاری؟
چرا در بانک ها به اعتبار حرف، به کسی پول پرداخت نمی کنند؟
چرا وقتی می خواهیم بابت چیزی به کسی رسید دهیم.
سعی می کنیم همه چیز را بررسی کنیم تا موردی از قلم نیافتد؟
تمام این موارد و هزاران مورد دیگر به یک نکته ساده اشاره می کنند.
و آن اینست که وقتی ما می نویسیم فکر می کنیم! یا ساده تر بگویم :
وقتی می خواهیم بنویسم یا در حال نوشتن هستیم قسمت منطقی مغز فعال می شود.
از دو پند و اندرز زیر کدام را مناسب تر می دانید؟ آیا هر دو یک مفهوم را می رسانند؟
قبل از اینکه حرفی را بزنی در موردش فکر کن!
حرفی را بزن که بتوانی آنرا بنویسی و امضاء کنی!
همچنانکه قبلا گفتیم مغز دو قسمت احساسی و منطقی دارد.
در زمان اعتیاد بسیاری از رفتارها از قسمت احساسی مغز به فرد دیکته شده اند.
یا به قولی فرماندهی مغز به عهده قسمت احساسی بوده است.
و تمام تلاشی که بیمار برای درمان انجام می دهد اینست که فرماندهی مغز را به قسمت منطقی منتقل کند.
که این یکی از اهداف درمان است و در طولانی مدت و با تغییر رفتار اتفاق می افتد.
همه این موارد را گفتیم که به این نکته برسیم:
احتمال انجام کارهایی که آنها را می نویسیم بسیار زیاد است.
یا به قولی دیگر، ما معمولا کارهایی را که می نویسیم، انجام می دهیم.
و این نکته فلسفه نوشتن برنامه است.
پس اینکه تنها برنامه روز بعد را در ذهن داشته باشیم کافی نیست.
در فرم SCH2 الگویی برای برنامه ریزی ساعتی کارهای روزانه در اختیار بیمار قرار می دهد.
ولی نکته ای که باید به آن توجه کنیم اینست.
که بسیاری از بیماران به دلیل آسیب های شدیدی که از مصرف مواد دیده اند.
کار زیادی برای انجام دادن ندارند. علاوه بر این همچنانکه اشاره شد.
امکان اجرای برنامه ریزی ساعتی با توجه به شرایط جامعه ما در تمامی موارد امکان پذیر نیست.
پس می توانیم بیمار را تشویق کنیم در ابتدا فقط کارهایی را که قرار است.
فردا انجام دهد بدون اشاره دقیق به ساعت انجام آنها به دو قسمت صبح و بعدازظهر تقسیم کند.
و به تدریج در روزها یا ماه های بعد، این برنامه را تا جایی که می تواند با کمک مشاورش به برنامه ریزی ساعتی نزدیک نماید.
پس فرم SCH2 را در اختیار بیمار قرار می دهیم و از او می خواهیم.
برنامه روزی را که قرار است جلسه بعدی برگزار شود، در فرم یاد شده بنویسد و همراه خود بیاورد.
موضوع دیگری که قرار است در این جلسه بیمار با آن آشنا شود.
مشخص کردن پیشرفت و اهمیت آنست.
وقتی تاریخ تولدتان را در شناسنامه می بینید.
بیشر گذر زمان را احساس می کنید یا وقتی که عکس های قدیمیتان را تماشا می کنید؟
چرا در جاده ها هر ۵ تا ۱۰ کیلومتر تابلویی نصب کرده اند.
و فاصله را به راننده و مسافرین اطلاع رسانی می کنند؟
اگر از همان ابتدای جاده فاصله را تا مقصد می نوشتند چه اشکالی داشت؟
تصور کنید بخواهید از تهران به سمت مشهد حرکت کنید.
و در خروجی تهران نوشته باشند فاصله تا مشهد فرضا ۹۰۰ کیلومتر و تا مشهد تابلو دیگری که فاصله را نشان ده.
د وجود نداشته باشد! چه احساسی خواهید داشت وقتی مجبور شوید.
در چنین جاده ای رانندگی کنید؟
علاوه بر این، چه خطراتی ممکن است در چنین جاده ای راننده و مسافران را تهدید کند؟
همچنانکه در جلسات بعدی اشاره خواهیم کرد، بهبودی از اعتیاد مراحلی دارد و در هر مرحله بیمار ممکن است.
علایم و مشکلات خاصی را تجربه کند. لازم است.
بیمار و مشاور بدانند که در کدام قسمت بهبودی هستند.
تا بتوانند برای مقابله با مشکلات احتمالی برنامه ریزی و کار کنند.
قرار است فرم CAL2 در اختیار بیمار قرار گیرد و بیمار در طول بهبودی در این فرم روزهایی را که پاک مانده است.
با یک تیک بزرگ و روزهایی را که مواد مصرف کرده است با یک ضربدر بزرگ مشخص کند. این فرم باید در جایی قرار گیرد.
که بیمار بتواند آنرا روزانه ببیند. نکته ای که لازم است به آن اشاره کنیم اینست.
که لازم نیست بیمار در مورد علت پر کردن چنین فرمی برای دیگران توضیح دهد.
و برنامه درمانی خود را برای کسانیکه از آن مطلع نیستند آشکار نماید.
در تمامی جوانب درمان لازم است محرمانه بودن برنامه درمانی بیمار حفظ شود.
اینکه بیمار تعداد روزهایی را پاک مانده است به این شیوه می بیند.
به دو دلیل اهمیت فراوانی دارد. یکی اینکه در یک نگاه و در کمترین زمان درک می کند.
که در چه مرحله ای از درمان قرار دارد و دیگر اینکه دیدن چندین فرم که از تیک های زیاد پر شده اند.
این نکته را به بیمار یادآوری می کنند که بهبودی یک فرایند طولانی و زمانبر است.
در حالیکه قبلا تصور می شد کوتاه مدت باشد.
وانگهی، عدم اطلاع بیمار از میزان پیشرفت بهبودیش منجر به خستگی و ناامیدی وی می شود.
واقعیت اینست که ما در زندگی معمولی از مواردی استفاده می کنیم.
که شبیه فرم پیشرفت عمل می کنند.
استفاده از نمودار ها برای مقایسه اعداد و ارقام در یک نگاه، یکی از این موارد است.
برای روشن شدن این موضوع به مثال زیر توجه کنید:
اعداد و ارقامی را که در تصویر مقابل می بینید.
تعدای از کلید واژه هایی هستند.
که بازدیدکنندگان سایت آینده با جستجوی آنها در سایت گوگل به این سایت مراجعه کرده اند.
حال شما سعی کنید با نگاه به این ارقام بگویید:
بیشترین و کمترین جستجوها به ترتیب در مورد کدام یک از موارد شیشه، ترک اعتیاد، ترامادول، ب
وپره نورفین، کراک، ریتالین و متادون صورت گرفته است؟
مسلما پاسخ به این پرسش برای شما بسیار وقت گیر خواهد بود.
اگر بخواهید صرفا با نگاه کردن به این ارقام بصورت دقیق میزان فراوانی هر مورد را مشخص کنید.
حال شکل زیرا را نگاه کنید و با نگاه کردن به آن بار دیگر پرسش بالا را پاسخ دهید.
تصور کنید وقتی ما میزان فراوانی جستجوهای انجام شده را بصورت نمودار نشان می دهیم.
چقدر مقایسه میزان فراوانی ها در یک نگاه راحت تر می شود!
پر کردن فرم پیشرفت هم مانند چنین نموداری می تواند.
در یک نگاه وضعیت بهبودی بیمار را برای وی و مشاورش روشن کند.
پس در انتهای جلسه پس از بررسی تکلیف منزل جلسه قبل دو تکلیف منزل برای بیمار داریم:
۱- فرم SCH2 که برنامه ریزی روزانه است را پر کند.
۲- فرمCAL2 را که فرم پیشرفت است، روزانه تیک بزند.
پیغامی که در پایان این جلسه برای بیمار داریم اینست:
اگر با برنامه باشیم، پاک می مانیم! اگر بی برنامه باشیم، مصرف می کنیم.
۱۳۸۹
دکتر سعید کفراشی
مطالب پیشنهادی:
کلید واژه ها:
- وزش قدم به قدم
- برنامه ریزی
- جلسه چهارم
- درمان اعتیاد به شیشه
- دکتر سعید کفراشی
- فرم پیشرفت
- کلینیک آینده
- ماتریکس
- آمفتامین
- بدون خماری
- بدون درد
- بهبودی
- بهترین ترک شیشه
- بهترین روش ترک شیشه
- بهترین کلینیک ترک شیشه
- ترک سریع
- ترک شیشه در خانه
- ترک شیشه در منزل
- ترک شیشه با ب۲
- ترک شیشه با متادون
- درمان شیشه
- شیشه چیست؟
- سم زدایی شیشه
- ترک شیشه
- توهم شیشه
- جنون شیشه
- پادزهر شیشه
- منفی کردن تست شیشه
- عوارض پوستی مصرف شیشه
- برنامه ریزی در اعتیاد
- اعتیاد و برنامه ریزی
- برنامه روزانه
- فلورا قربانی اعتماد
- عوارض یک بار مصرف شیشه
